پودر گچ چیست؟ روش ساخت و استفاده از آن
پودر گچ، یکی از مصالح اولیه مهم و گسترده و پر استفاده در صنعت ساخت و ساز است. برای کاربردی شدن این مصالح در صنعت ساختمان پس از استخراج از معادن، این مواد به داخل کوره منتقل می‌شوند و در دمایی تا ۱۸۰ درجه سانتیگراد تحت حرارت قرار می‌گیرند. پس از اینکه برخی از مولکول‌ها از دست داده و به شکل پودر گـچ تبدیل می‌شوند، این ماده در صنایع مختلف به کار می‌رود. با افزایش ریزشدگی ذرات پودر گـچ، کیفیت آن نیز افزایش می‌یابد. در این مقاله، به مروری بر ویژگی‌ها، کاربردها و روش‌های تولید پودر گـچ پرداخته می‌شود. همچنین، اهمیت این ماده در صنعت ساخت و ساز و ارتباط آن با محیط زیست نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
پیشنهاد مقاله؛ کاربرد بلوک گچی و دیوار گچی پیش ساخته در صنعت ساختمان
مفهوم و تاریخچه پودر گچ
از گذشته تاکنون، پودر گچ به عنوان یکی از مهمترین مواد چسبنده در صنایع ساختمانی مورد استفاده قرار گرفته است، که در دیوارهای داخلی، زیباسازی‌های گچی، قالب بندی، سفیدکاری و… به کار رفته است.
انواع پودر گچ
در بازار، انواع مختلفی از پودر گـچ به دست می‌آید که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. برخی از این انواع عبارتند از:
- پودر گچ گیپتون (بتوگیپس)
- پودر گچ سیوا (سبک دستی)
- پودر گچ ساتن (پرداخت کاری)
- پودر گچ پاششی (جت گیپس)
- پودر گچ میکرونیزه (عاج)
- پودر گچ سفیدکاری
- پودر گچ خاک
هر یک از این انواع دارای ویژگی‌ها و کاربردهای منحصربه‌فردی هستند که به تناسب نیازهای مختلف در صنعت و ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه، به معرفی و بررسی هر یک از این انواع پودر گـچ خواهیم پرداخت.
معرفی و بررسی انواع پودر گچ
پودر گچ گیپتون (بتوگیپس)
پودر گچ گیپتون یکی از انواع پودر گـچ است که در دسته‌های ترکیبی تقسیم‌بندی می‌شود به دلیل اینکه حاصل ترکیب مواد شیمایی خاص به پودر گـچ میکرونیزه هستند.
این نوع پودر گـچ به نام‌های دیگری نیز شناخته می‌شود مانند بتوگیپس و فوم گیپس به دلیل اینکه روی بتن و فوم نیز قابلیت اجرا دارند.
مهمترین ویژگی این نوع پودر گـچ افزایش چسبندگی بر روی سطح کار مورد نظر است و مقاومت بالای آن در برابر آب باعث شده است که به عنوان ضد رطوبت نیز مورد استفاده قرار گیرد.
پیشنهاد مقاله؛ پلاستر ساختمان چیست؟
پودر گچ سیوا (سبک دستی)
پودر گـچ سیوا به منزله زیرکاری تولید می‌شود و جزء دسته‌های ترکیبی می‌باشد.
این نوع پودر گـچ توسط افزودنی‌هایی مانند پرلیت، سبک و دیرگیر تولید می‌شود و نسبت به پودر گـچ معمولی و خاک، از استحکام مکانیکی مطلوبی برخوردار است.
قدرت چسبندگی بالای این نوع پودر گـچ، سبب شده تا تقریباً بر روی تمامی سطوح قابل اجرا باشد، این ویژگی آن را برای کاربردهای گوناگون در صنعت و ساختمان سازی بسیار مورد توجه قرار داده است.
پیشنهاد مقاله؛ رابیتس کاری و کاربرد آن در ساختمان
پودر گچ ساتن (پرداخت کاری)
پودر گچ ساتن مخصوص سفیدکاری نهایی بوده و جزء دسته‌های ترکیبی می‌باشد. یکی از ویژگی‌های شاخص این نوع پودر گـچ، استحکام زیاد آن است و در برابر پودر گـچ معمولی، مقاومت بهتری در برابر صوت و گرما دارد.
بخش‌هایی که از پودر گـچ ساتن استفاده شده باشد، در برابر خراش مقاوم می‌باشد و همچنین اگر به دنبال سطحی جلادار، شفاف و صاف هستید، استفاده از این محصول را توصیه می‌کنیم.
پودر گچ پاششی (جت گیپس)
پودر گـچ پاششی به کمک دستگاه گچ‌پاش و فشار زیاد روی سطح مورد نظر پخش شده، سپس با استفاده از شمشه یا ماله صاف می‌شود.
این نوع پودر گـچ، با عدم نیاز به زیرسازی و اجرای تک مرحله‌ای، مقاومت مکانیکی در حد بتن، دیرگیر و سبک بودن، و همچنین عایق نسبتاً قوی در برابر صوت، گرما و سرما، از ویژگی‌های بارز خود برخوردار است که آن را در دسته‌ی ترکیبی طراحی نوینی قرار می‌دهد.
پودر گچ میکرونیزه (عاج)
پودر گچ میکرونیزه جزء دسته‌ی معمولی پودر گـچ به حساب می‌آید و در پایان کار گچکاری کاربرد دارد.
این نوع پودر گـچ بر اساس درجه تنظیم سپراتور در مش‌های مختلفی تولید می‌شود و اصولاً کیفیت آن بر طبق اندازه دانه‌های آن تعیین می‌شود.
پودر گـچ میکرونیزه دارای دانه‌هایی در حد میکرون است که باعث می‌شود این پودر دارای کیفیت بالایی باشد و برای کاربردهای خاصی مانند سطوح دقیق و نیاز به فرآیندهای دقیق مورد استفاده قرار گیرد.
پودر گچ سفیدکاری
این نوع پودر گچ در گچکاری برای انواع سفیدکاری، نازک‌کاری و ابزار زنی مورد استفاده قرار می‌گیرد و جزء دسته‌ی معمولی پودر گـچ به حساب می‌آید.
پودر گـچ سفیدکاری به دلیل سفیدی و نرمی بیشتر، در کارهایی نظیر گچ‌بری و گچکاری کاربرد زیادی دارد. تفاوت اصلی بین پودر گـچ سفیدکاری و پودر گـچ میکرونیزه در دانه‌بندی آنهاست، زیرا پودر گـچ سفیدکاری دانه‌های درشت‌تری نسبت به پودر گـچ میکرونیزه دارد.
پودر گچ خاک
پودر گچ خاک محصولی مناسب برای گچکاری اول می‌باشد که از ترکیب پودر گـچ سفید با خاک رس به دست می‌آید.
مصرف پودر گـچ خاک معمولاً محدود به مناطقی با اقلیم خشک است و در مناطق مرطوب به دلیل عدم پایداری، امکان استفاده از آن وجود ندارد.
کاربرد پودر گچ
- استفاده از پودر گـچ شامل موارد مختلفی می‌شود، از جمله:
- در سیمان برای افزایش زمان گیرایی آن.
- در چینی‌سازی و سرامیک‌سازی برای ساخت قالب چینی و سرامیکی.
- در صنایع شیشه‌سازی برای تنظیم ویسکوزیته مذاب.
- در ریخته‌گری، کشاورزی، پزشکی، پتروشیمی، چرم‌سازی و…
اما رایج‌ترین کاربرد پودر گـچ در صنعت ساختمان‌سازی است. در قسمت‌های گوناگونی نظیر اندودکاری، سفیدکاری، تمیزکاری، پرداخت، گچ‌بری، ملات‌های گچی، آجر، گچ و ماسه، عایق صوتی و حرارتی، ورقه‌های پیش‌ساخته کف و یوار، مجسمه‌سازی از آن استفاده می‌شود.
مزایای پودر گچ
مقاومت در برابر آتش‌سوزی
پودر گـچ سخت شده مانند سنگ گچ دارای دو مولکول آب متبلور است که در برابر حرارت ناشی از آتش‌سوزی مقاومت نشان می‌دهد و می‌تواند به مدت ۲ تا ۳ ساعت در مقابل سرایت آتش به فضاهای دیگر مقاومت کند.
فراوانی و در دسترس بودن
پودر گـچ اکثر اوقات قابل دستیابی است و در طبیعت از نظر فراوانی در رتبه پنجم قرار دارد.
ویژگی آکوستیک بودن
پودر گـچ تا ۶۰ تا ۷۰ درصد از ارتعاشات صوتی را جذب کرده و مانع انعکاس آن می‌شود.
سخت شدن پودر گچ
با مجاورت آب، پودر گـچ سخت شده و به سنگ گچ تبدیل می‌شود.
ویژگی پلاستیک بودن
پودر گـچ به شکل‌ها و نقش‌های زیبا توسط هنر گچ‌بری شکل‌پذیر است.
پیشنهاد مقاله؛ سایدینگ چیست و کاربردهای آن در صنعت ساختمان
زودگیر بودن
پودر گـچ می‌تواند به سرعت سخت شود و برای ساختمان‌سازی در استفاده‌هایی نظیر طاق ضربی و تیغه‌های نازک استفاده شود.
مقاومت پودر گچ
پودر گـچ در برابر نیروهای فشاری و کششی مقاوم بوده و برای استفاده در ساختمان مناسب است.
رنگ سفید
پودر گـچ رنگ سفید دارد و باعث رنگ‌پذیری به هر رنگی می‌شود.
جمع بندی نهایی
به عنوان جمع‌بندی، پودر گچ یک ماده چندمنظوره است که در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی، صنایع فلزی، صنایع شیشه‌سازی، و صنایع دیگر استفاده می‌شود. این ماده، به دلیل مزایای فراوانی که ارائه می‌دهد از جمله مقاومت در برابر آتش‌سوزی، فراوانی و در دسترس بودن، ویژگی آکوستیک بودن، سخت شدن، ویژگی پلاستیک بودن، زودگیر بودن، مقاومت، و رنگ سفید بودن، به یکی از مواد پرکاربرد در صنایع مختلف تبدیل شده است. این ماده به عنوان یک راهکار چند منظوره، در بسیاری از ابعاد زندگی انسانی اهمیت زیادی دارد و نقش بسزایی در پیشرفت و توسعه صنایع مختلف دارد.
پودر گچ چگونه مقاومت در برابر آتش‌سوزی دارد؟
پودر گچ به دلیل داشتن مولکول‌های آب متبلور در ساختارش، در برابر آتش‌سوزی مقاومت نشان می‌دهد. زمانی که پودر گچ به دماهای بالا می‌رسد، آب متبلور آن تبخیر شده و این فرآیند باعث ایجاد یک لایه حاجز از آب بر روی سطح پودر می‌شود که از انتقال حرارت جلوگیری می‌کند و در نتیجه، پودر گچ می‌تواند به مدت معینی در برابر آتش مقاومت نشان دهد.
چه کاربردهایی برای پودر گچ در صنایع مختلف وجود دارد؟
پودر گچ در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی (برای ساخت اندود، سفیدکاری، عایق صوتی و حرارتی، و غیره)، صنایع فلزی (برای قالب‌سازی و ریخته‌گری)، صنایع شیشه‌سازی (برای تنظیم ویسکوزیته مذاب)، و صنایع هنری (برای مجسمه‌سازی و آثار هنری) استفاده می‌شود.
چگونه می‌توان پودر گچ را به طور بهینه در کارهای ساختمانی استفاده کرد؟
برای بهره‌برداری بهینه از پودر گچ در کارهای ساختمانی، می‌توان از آن برای سفیدکاری، ایجاد ملات‌های گچی، ساخت عایق‌های صوتی و حرارتی، و همچنین برای ایجاد سطوح اندود و تمیزکاری استفاده کرد.
بدون دیدگاه