انواع بالکن ساختمانی و تفاوت آن با تراس و ایوان

انواع بالکن ساختمانی و تفاوت آن با تراس و ایوان

در این میان، بالکن‌ها به عنوان یک فضای نیمه‌باز یا به اصطلاح فضای تنفس آپارتمان‌ها، قادرند تا تنگناهای مربوط به محدودیت فضا، هوای ناکافی، کمبود نور و موارد مشابه را جبران کنند و برای افراد خانواده، یک حس دلنشین‌تر را ایجاد نمایند. با این حال، در مناطقی از شهر، مشاهده می‌شود که واحدهای مسکونی با متراژ کم و بدون بالکن ساخته می‌شوند که این امر مشکلات فراوانی را برای ساکنان به وجود می‌آورد.

داشتن فضاهایی مانند بالـکن یا تراس به عنوان یکی از امکانات اضافی ساختمان، یک مزیت ویژه محسوب می‌شود و افراد هنگام خرید آپارتمان، به خصوص در واحدهای با مساحت کمتر، اهمیت زیادی را برای این فضاها قائل هستند و آن را به عنوان یکی از عوامل مهم در تصمیم‌گیری خرید ملک در نظر می‌گیرند.

در پروژه بهسازی واحد مسکونی مروارید سعادت آباد که توسط ابنیه سازان آدینه انجام شده است، دکوراسیون بالکن نیز اجرایی شده است

انواع بالکن ساختمان

بالکن‌ها، بسته به منطقه جغرافیایی و قوانین مربوط به ساخت و ساز در هر منطقه، انواع مختلفی دارند که در زیر به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم:

بالکن سرپوشیده

بالکن‌های نیم اشکوب و این نوع از بالکن‌های ساختمانی، از نظر فنی دقیقاً بالـکن نیستند، اما ساختار آنها بسیار شبیه به بالـکن های واقعی است. هر دو سبک، یک سکوی مرتفع را برای دسترسی به قسمت خارجی ساختمان فراهم می‌کنند.

بالکن واقعی

بالـکن تراس، احتمالاً همان چیزی است که بسیاری از افراد از بالکن تصور می‌کنند: یک سکو که از ساختمان بیرون‌زده و نرده‌هایی که فضایی امن برای استفاده از فضای باز فراهم می‌آورند. این نوع بالکن به اندازه‌ی کافی بزرگ است تا بتوان در آن راه رفت، مبلمان چید و استراحت کرد. به طور معمول، یک بالـکن واقعی از طبقه دوم یک ساختمان به بالا در نظر گرفته می‌شود.

در ساخت بالکن‌ها از دال بتنی استفاده می‌شود

بالکن کاذب

در این نوع از بالکن‌های ساختمان، یک نرده وجود دارد که از درب بازشونده در طبقات بالایی محافظت می‌کند. در این بالـکن، فقط یک سکو بسیار کوچک با ابعاد 4 تا 6 اینچ در نظر گرفته می‌شود که اجازه می‌دهد پنجره یا درب کمی باز شود و نور و هوای تازه اتاق‌های داخلی را تامین کند.

بالکن نیم اشکوب

نیم‌اشکوب، نوعی از بالکـن ساختمان است که بر خلاف سایر انواع، دقیقاً برای داخل خانه طراحی شده و به عنوان یک طبقه کوچک بین دو طبقه اصلی (معمولاً بین طبقه همکف و طبقه اول) در یک ساختمان تعریف می‌شود. این نوع بالـکن، معمولاً دارای یک سکو و فضای بزرگی است که یک طرف آن با دیوار احاطه شده و طرف دیگر آن نرده محافظ دارد که به دیوارهای اطراف متصل است. این ساختارها در بخش دنج دکوراسیون، به عنوان مکان‌هایی محبوب برای دفتر کار خانگی یا جایی برای قرار دادن کاناپه کوچک مهمان در نظر گرفته می‌شوند.

مقالات بیشتر در حوزه طراحی و دکوراسیون داخلی

بالکن مصنوعی

بالکن‌های این نوع در واقع از نرده‌هایی استفاده می‌کنند که برای افزودن جذابیت به نمای بیرونی خانه اضافه شده‌اند و توهم وجود بالـکن را به مخاطب القا می‌کنند. در این نوع از بالـکن ساختمان، هیچ کف و سکویی در فضای خارجی در نظر گرفته نمی‌شود. جنس نرده‌ها نیز می‌تواند از شیشه یا آهن فرفورژه باشد. این نرده‌ها هنگام باز بودن پنجره، مانع از سقوط می‌شوند.

تفاوت بالکن، تراس و ایوان

به اعتقاد زبان‌شناسان، منشا واژه «بالکن» به زبان ایتالیایی برمی‌گردد و از این طریق به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و روسی وارد شده است. با این حال، برخی معتقدند که «بالکن» ریشه فارسی دارد. بر اساس لغت‌نامه دهخدا، احتمالاً این واژه از ریشه فارسی «بالا خانه» اقتباس شده است. نکته‌ی دیگری که می‌توان درباره واژه‌شناسی بالـکن ذکر کرد، شباهت‌ها و تفاوت‌های معنایی آن با «تراس»، «بهارخواب» و «ایوان» است.

ایوان، تراس و بالـکن همگی از انواع فضاهای نیمه‌باز محسوب می‌شوند که فضای مسکونی را بالاتر از فضای بیرون قرار می‌دهند و اجازه می‌دهند تا با حضور در این فضاها، تسلط مناسبی بر حیاط یا منظره بیرونی داشته باشیم و از زیبایی آن بهره‌مند شویم. علی‌رغم این تشابه، این مفاهیم دارای تفاوت‌هایی هستند که در ادامه به آنها پرداخته‌ایم.

بالکن چیست؟

بالکن یا ایوانک، بر اساس مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان به عنوان یکی از انواع فضاهای نیمه‌باز، ساختاری است که از دو طرف ترفند به شکل زیر برآمده است و زیر آن باید فضای بسته‌ای اشغال نشده باشد. بالـکن کم‌عرض، بالکنی است که عرض آن کمتر از ۰.۵۰ متر است و حداکثر طول آن برابر با اندازه عرض پنجره‌ای که تا کف امتداد دارد.

به تعبیر دیگر، بالکن بخشی از الحاقات آپارتمان‌ها و فضای مسقف ساختمان است که حداقل یک طرف آن به فضای بیرونی قرار دارد. گاهی این فضا دو یا سه طرف باز و رو به فضای مجاور است. قسمت‌های بسته شامل نیم‌دیوار، نرده یا ترکیب آن با دیوار می‌باشد. بنابراین بالـکن، بخشی از یک ساختمان است که معمولاً از دیوارهای آن بیرون‌زده است.

پیشنهاد مقاله؛ دیوار هبلکس چیست و کاربردهای آن در صنعت ساختمان

تراس چیست؟

«تراس»، واژه‌ای نزدیک به بالـکن است که در زبان فارسی به بهارخواب تعبیر می‌شود؛ اما از دیدگاه معماری، فضایی الحاق شده به آپارتمان و غیرمسقف است و جزء مشاعات محسوب می‌شود. طبق تعریف مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان، تراس یا مهتابی، سطح روبازی از ساختمان است که بام بخش‌هایی از طبقه زیرین است.

نکته حائز اهمیت این است که مساحت تراس‌ها در محاسبه مساحت آپارتمان‌ها منظور نمی‌شود، در حالی که مساحت بالـکن در مساحت واحد مسکونی محاسبه می‌شود. گاهی قسمتی از یک بالـکن، معمولاً در طبقه اول، غیرمسقف است که در این حالت آن قسمت غیرمسقف، تراس و قسمت مسقف، بالـکن نامیده می‌شود.

ایوان چیست؟

«ایوان»، طبق تعریف مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان، فضایی مسقف است که از یک طرف با هوای آزاد به طور مستقیم ارتباط دارد. به تعبیر دیگر، ایوان، جایگاهی برای نشستن بلندتر از اطراف خود است که معمولاً در بخش بیرونی ساختمان‌های مسکونی ساخته می‌شود. البته در آپارتمان‌ها غالباً ایوان وجود ندارد.

ایوان یکی از مهم‌ترین فضاهای معماری ایرانی است که نوع بدون سقف آن به «بهار‌خواب» و نوع دیگر با ستون‌های متعدد در جلو و ارتفاعی برابر سقف و عرض کم به «رواق» معروف است. در ایوان که الگوی خود را از چادرهای بیابانگرد اشکانیان گرفته است، فقط از در ورود و خروج، امکان تردد وجود دارد.

جمع بندی نهایی

بالکن، به عنوان یکی از انواع فضاهای نیمه‌باز در ساختمان‌ها، نقش بسیار مهمی در افزایش کیفیت زندگی ساکنان دارد. این فضا، امکان ارتباط مستقیم با محیط بیرونی را فراهم می‌کند و به ساکنان اجازه می‌دهد تا از هوای تازه و چشم اندازهای دلنشین برخوردار شوند. با توجه به اینکه بالـکن ها بستری ایده‌آل برای استراحت، گذراندن اوقات فراغت و حتی تأمین نور و هوای مناسب داخلی ساختمان هستند، اهمیت آنها در طراحی و ساختمان‌دهی بیش از پیش مشخص است. به طور کلی، بالکن‌ها نه تنها از لحاظ زیبایی معماری، بلکه از نظر استفاده‌پذیری و رفاهی نیز ارزشمند و حیاتی هستند.