امروزه، بتن به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین مواد در زمینه مصالح ساختمانی شناخته می‌شود. این ماده ساختمانی به ویژه در تولید سازه‌های پیش‌ساخته مورد استفاده قرار می‌گیرد که در اقسام مختلف ساختمان‌سازی کاربرد گسترده‌ای دارند. بتن پیش‌ساخته با اتصال به عناصر دیگر، سازه‌های بتنی را شکل می‌دهد. استفاده از بتن پیش‌ساخته در بسیاری از مواقع به دلیل بهره‌وری و کاربردی بالاتر، توجیه‌پذیرتر است. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی جزئیات بیشتر در مورد بتن پیش‌ساخته بپردازیم.
بتن پیش ساخته چیست؟
اصطلاح بتن پیش ساخته به تک تک اجزای بتنی با اشکال مختلف اشاره دارد که به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در بخش‌های مختلف یک سازه قرار گیرند. این اجزا قبل از قرار گیری در موقعیت نهایی سازه، به صورت جداگانه ساخته می‌شوند. به عبارت دیگر، بتن پیش‌ساخته تشکیل شده از واحدهای مختلفی است که به صورت جداگانه ساخته شده و سپس در موقعیت نهایی سازه قرار می‌گیرند.
در مقابل، اصطلاح “بتن ریخته‌شده در محل” به اجزای بتنی اطلاق می‌شود که در محل نهایی سازه، به صورت ریخته‌شده در قالب‌های تعیین شده تنظیم می‌شوند. در این روش، اجزا به صورت مستقیم در موقعیت نهایی خود ریخته می‌شوند.
همچنین اصطلاح بتن ریخته شده نیز در مقاله روش های مقاوم سازی ساختمان نام برده شده است!
مزایا و معایب بتن پیش ساخته
مزایای بتن پیش ساخته
- هنگامی که اجزا یکسان ریخته‌گری می‌شوند، استفاده از قالب یکسان مزایایی را به همراه دارد.
- از آنجایی که امکان کنترل کیفیت بهتر در محل کارخانه یا محوطه وجود دارد، می‌توان بتن با کیفیت برتری تولید کرد.
- با این روش، می‌توان سطوحی با صافی بیشتر تولید کرد که احتمالاً نیازی به گچ‌کاری ندارند.
- با فراهم کردن حفاظت کافی در محوطه ریخته‌گری، می‌توان به راحتی کارهای پیش‌ساخته را تحت هر شرایط آب و هوایی انجام داد.
- اجزا واحدهای پیش‌ساخته را می‌توان بدون مشکل زیادی به شکل مورد نیاز ساخت.
- در صورت لزوم، این اجزا ممکن است بدون هیچ گونه شکستگی از بین بروند.
- عملیات آوری می‌تواند به طور موثرتر و اقتصادی‌تر انجام شود.
- ساخت و سازها را می‌توان بیشتر تحت هر شرایط آب و هوایی برپا کرد.
- ساختمان‌ها ممکن است با سرعت بیشتری ساخته شوند.
پیشتر نیز از انواع بتن و از دو نوع آن ( بتن شاتکریت و بتن آرمه نیز مقاله تهیه کرده‌ایم
معایب بتن پیش ساخته
- انواع خاصی از تجهیزات برای جابجایی، حمل و نقل، و نصب اجزا مورد نیاز است. این موضوع به ویژه برای واحدهای بزرگ مانند تیرها، دال‌ها، ستون‌ها و غیره اهمیت ویژه‌ای دارد.
- ممکن است هزینه ساخت به دلیل استفاده از نیروی کار ماهر و به علت ساخت و ساز مکانیزه افزایش پیدا کند.
- احتمال آسیب بیشتر به واحدهای پیش‌ساخته در هنگام بارگیری، حمل و نقل، و نصب وجود دارد.
- ترکیب واحدهای مختلف و بهینه‌سازی عملکرد آنها مطابق با طراحی، واقعاً دشوار است، به خصوص اگر انواع مختلفی از واحدها درگیر باشند.
- اصلاحات آتی در ساختمان‌های ساخته شده با استفاده از واحدهای پیش‌ساخته دشوار است.
مقالات بیشتر در حوزه مصالح ساختمانی
ابعاد عناصر پیش ساخته
| طرح کف و سقف | دال‌های پیش ساخته یا سایر واحدهای کف سازه پیش ساخته |
| طول | طول معمولی باید مضرب 3 M باشد. |
| عرض | عرض معمولی باید مضرب 1 M باشد. |
| ضخامت کلی | ضخامت کلی باید مضرب M/4 باشد. |
| عمق کلی | عمق کلی (یعنی از کف تا کف یا ارتفاع صاف) باید در ارتفاع تا 2.8 متر در مضرب 1 متر و برای ارتفاعات بالاتر از 2.8 متر، در مضرب 2 M باشد. |
| بعد جانبی | ابعاد جانبی یا قطر کلی ستون ها باید مضرب M/4 باشد. |
| ضخامت | ضخامت اسمی دیوارها باید مضرب M/4 باشد. |
روش های قابل قبول تکمیل بتن پیش ساخته
- قالب‌گیری سطح بتنی یک مرحله مهم در طراحی و ایجاد سطوح بتنی است. این عمل به شکل نهایی و ظاهر سطح بتن تأثیر می‌گذارد.
- کاشی‌های تکمیل شده به عنوان بخشی از ساختمان در حین ریخته‌گری ثابت می‌شوند. این فرآیند به عنوان “تعبیه‌کاشی” یا “تعبیه‌سرامیک” شناخته می‌شود. در این روش، کاشی‌ها به صورت مستقیم در بتن ریخته می‌شوند و در نتیجه با سطح بتن یکپارچه می‌شوند. این روش می‌تواند برای ایجاد سطوح تزئینی یا محل‌های با تحمل فشار و فرسایش بالا مورد استفاده قرار گیرد.
- پرداخت‌های به دست آمده از شستشو، ابزار، آسیاب، و نظافت بتن سخت شده
- سنگدانه‌ها در محل واقع هستند.
همچنین در پست کامل و جامع ؛ بررسی تخصصی بتن و کاربردهای آن ، راجع به بتن پیش ساخته قبلا اشاره شده است.
بتن پیش ساخته در کارخانه‌ها
کارخانه پیش‌ساخته در یک مرکز تصویب شده است تا به صورت طولانی مدت قطعات استاندارد تولید کند. این واحد تولیدی باید در طول سال و بهتر است در یک سوله بسته فعالیت کند تا از تأثیرات تغییرات فصلی جلوگیری شود. امکان سنجی و معرفی آخرین تکنیک‌های ساخت باید در نظر گرفته شود. همچنین، فضایی برای امکان معرفی فناوری‌های پیشرفته نیز باید وجود داشته باشد. برای تضمین تولید مستمر، بهتر است که کار به شیوه‌ای کارخانه‌ای با حمایت تیمی از کارگران سازماندهی شود.
- هزینه زیاد در هنگام حمل و نقل.
- محدودیت‌های در دسترس بودن تجهیزات حمل و نقل برای اندازه و شکل اجزای پیش‌ساخته و خطوط راه.
- به کارگیری نیروی کار سازمان یافته و مزایای خدماتی آنها باعث ایجاد تأسیسات عظیمی می شود.
- هیچ سیستم یا ترتیب دقیقی برای کنترل کیفیت وجود ندارد.
- ممکن است کار به دلیل شرایط آب و هوایی متوقف شود.
- درجه بالایی از مکانیزاسیون را نمی توان اتخاذ کرد.
فرایند ساخت بتن پیش ساخته
فرآیندهای تولید شامل فرآیند اصلی است که توسط یک فرآیند کمکی و یک فرآیند فرعی تکمیل می شود.
فرآیند اصلی بتن پیش ساخته
- تدارک و اجرای قالب
- قرار دادن قفس آرماتور در موقعیت مناسب روی سطح کار بتن آرمه و اعمال فشار به سیم‌ها برای المان‌های بتنی پیش‌تنیده.
- فیکس کردن لوله‌ها و درج‌ها در هر نقطه‌ای که نیاز به اتصال یا حمل بار دارد.
- انجام عملیات قرار دادن بتن در قالب‌ها با دقت و هماهنگی.
- انجام عملیات لرزاندن بتن به منظور حذف حفرات هوای موجود و تکمیل قالب به‌طور موثر.
- از بین بردن فرم‌ها پس از تنخواهی بتن و برداشت واحدها به‌منظور چیدن محصولات برای مرحله پخت.
فرآیند کمکی بتن پیش ساخته
- ترکیب و مخلوط کردن مواد مناسب برای ساخت بتن تازه، که ممکن است در ایستگاه اختلاط یا توسط پلانت بچینگ صورت بگیرد.
- پیش‌ساخته قفس آرماتور در کارگاه یا واحد تولید فولاد صورت می‌پذیرد.
- ساخت درج و سایر موارد تکمیلی مورد نیاز برای واحدهای پیش‌ساخته.
- ترتیبی برای آزمایش این محصولات.
فرآیند فرعی بتن پیش ساخته
- ذخیره‌سازی مواد: ذخیره‌سازی تمام مواد تشکیل‌دهنده بتن و سایر مواد
- ترتیب حمل و نقل: ترتیب حمل و نقل سیمان، ماسه، و سنگدانه
- انتقال قفس‌ها: انتقال قفس‌های بتن سبز و آرماتور به محوطه قالب‌گیری
- حمل و نقل محصولات نهایی: حمل و نقل محصولات نهایی به حیاط انباشته
- تعمیرات و نگهداری: انجام کلیه امور تعمیرات، نگهداری ابزار، ماشین‌آلات و…
- ترتیب تولید بخار: ترتیب تولید بخار برای پخت
مدیریت کلی
برای اطمینان از سرعت و بهره‌وری موثر در فرآیند ساخت بتن پیش‌ساخته، لازم است از یک روش تکنولوژیکی چرخه‌ای استفاده گردد. به منظور بهبود کیفیت و افزایش بهره‌وری، ایجاد پیشرفت در مکانیزاسیون امر ضروری است. تولید بهینه باید با تأمین عناصر با کیفیت ارائه گردد. حفظ سرعت و رفع وقفه در تولید به دلیل شرایط جوی یا دلایل دیگر از اهمیت ویژه برخوردار است. علاوه بر این، بهبود شرایط کار برای افراد مشغول به کار از جمله اقداماتی است که بهبود در عملکرد کلان تولید را ایجاد می‌نماید.
روش ساخت بتن پیش ساخته
دو روش برای ساخت واحدهای بتن پیش‌ساخته وجود دارد، به نام‌های روش ایستاده و روش جریان که در ادامه هر کدام از آنها را توضیح دادیم
در روش ایستاده، قالب‌ها ثابت هستند و در یک مکان باقی می‌مانند، جایی که فرآیندهای مختلف به ترتیب چرخه‌ای در همان مکان انجام می‌شوند.
در روش جریان، واحدهای پیش‌ساخته با توجه به فرآیندهای مختلف درگیر در کار، از یک مکان به مکان دیگر در یک نظم چرخه‌ای حرکت می‌کنند.
جمع بندی
بتن پیش‌ساخته به عنوان یکی از مصالح مهم و حیاتی در صنعت ساختمانی شناخته می‌شود که با استفاده از فرآیندها و تکنولوژی‌های پیشرفته، در محیط‌های کنترل شده تولید می‌شود. این نوع بتن، با توجه به مزایایی همچون سرعت بالا در اجرا، کیفیت بهتر، صرفه‌جویی در مصرف مواد و افزایش بهره‌وری، به یک راهکار موثر برای ساخت و ساز پروژه‌های مختلف تبدیل شده است.
در این فرآیند، بتن پیش‌ساخته نه تنها به سرعت اجرا و بهبود کیفیت کمک می‌کند بلکه به دلیل انعطاف‌پذیری در طراحی‌ها، صرفه‌جویی در مصرف مواد، و استفاده از فناوری مدرن، به یک راه حل پایدار در صنعت ساختمان تبدیل شده است. این تکنولوژی، نقش بسزایی در بهبود عملکرد و کارایی پروژه‌ها بازی می‌کند و به عنوان یک رویکرد مدرن و کارآمد در ساخت و سازها، به تدریج جایگاه خود را تقویت کرده است.
بدون دیدگاه