ارزيابی و بهسازی لرزه ای ساختمان های بتنی متداول موجود
محدوده ی کاربری
بهسازی یا مقاوم سازی لرزه ای جهت بهبود عملکرد اجزای سازه ساختمان در برابر نیروی زلزله می باشد. شرکت ابنیه سازان آدینه در راستای ارزیابی و بهبود عملکرد ساختمان های متدوال موجود در برابر زلزله و کاهش تلفات ناشی از آن با مهندسین مجرب در حوزه ساختمان توانسته است با بهسازی، مقاوم سازی، اصلاح و ترمیم اجزای سازه ای، عملکرد ساختمان را طبق آیین نامه و مقررات ملی در سطح بین الملل بهبود بخشد.
ساختمان هایی که شامل این دستور العمل هستند بر اساس سیستم سازه ای به چهار دسته تقسیم بندی می شوند.
- لازم به ذکر است تعداد طبقات این نوع ساختمان ها محدود به ده طبقه می باشد :
- قاب های خمشی بتن مسلح
- قاب های ساده با دیوار برشی بتن مسلح
- سیستم های دوگانه بتن مسلح
- سیستم دیوارهای باربر
مراحل بهسازی
در ابتدا می بایست ساختمان مورد ارزیابی تفصیلی (کامل) با یک گروه متخصص قرار گیرد تا میزان خطر پذیری آن در مقابل زلزله تعیین گردد.
ساختمان هایی که میزان امنیت لازم را نداشته باشند با استفاده از راهکارهای ارائه شده، می توانند این نواقص را برطرف نمایند، سپس بعد از اعمال بهسازی لازم می باشد ساختمان مجدداً جهت تایید نهایی ارزیابی گردد.
مراحل مختلف بهسازی لرزه ای ساختمان های متدوال موجود به شش گروه زیر طبقه بندی می شوند :
- بررسی ویژه گی های ساختمان
- هدف بهسازی
- جمع آوری اطلاعات وضع موجود ساختمان
- ارزیابی اولیه و تعیین نیاز یا عدم نیاز به بهسازی
- ارزیابی تفصیلی
- ارائه طرح بهسازی و ارزیابی آن
- طیف طرح استاندارد
1- بررسی ویژگی های ساختمان
در ابتدای کار قبل از اقدام به هرگونه بهسازی می بایست ویژگی های ساختمان را توسط طراح با هماهنگی کارفرما مور بررسی قرار داد که شامل پنج ویژه گی می باشد :
- مشخصات اجزای سازه ای و غیر سازه ای ساختمان
- میزان خطر زلزله در محل ساختمان
- نتایج اولیه ی ارزیابی مقاومت لرزه ای
- تاریخچه ی بهره برداری گذشته و آینده ساختمان
- ملاحظات خاص اقتصادی، اجتماعی و مقررات و قوانین حاکم
2- هدف بهسازی
به منظور تامین ایمنی جانی ساکنین ساختمان و کاهش تلفات ناشی از آن در” سطح خطر یک ” با هدف بهسازی مطابق با نشریه 360 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می باشد.
3- جمع آوری اطلاعات وضعیت موجود ساختمان
جهت انجام ارزیابی اولیه ساختمان های بتنی متداول موجود نیازمند اطلاعاتی به شرح زیر می باشیم :
- اطلاعات اولیه و مشخصات فنی ساختمان
- محل استقرار ساختمان از نظر ساختگاه و پهنه بندی خطر زلزله
- بررسی ضوابط و مقررات به کار رفته در طراحی ساختمان
- بررسی شرایط ساختمان های مجاور
- بررسی پیکر بندی و سیستم سازه ای ساختمان
4- ارزیابی اولیه و تعیین نیاز یا عدم نیاز به بهسازی
پس از انجام مراحل اولیه ی بهسازی 1) اطلاعات زمان ساخت و آئین نامه های استفاده شده در طراحی 2) شرایط ساختگاه محل استقرار ساختمان 3) وضعیت ساختمان های مجاور و فاصله از آن ها 4) تعیین گروه بندی ساختمان بر حسب اهمیت 5) ارتفاع و تعداد طبقات 6) سیستم سازه ای ساختمان 7) ارزیابی پیکربندی ساختمان از نظر وجود ستون کوتاه و نامنظمی در ارتفاع و پلان ، ساختمان هایی که شاخص ایمنی اولیه آن ها بیشتر از 3 باشد به عنوان ساختمان هایی با آسیب پذیری کم در مقابل زلزله محسوب شده و بهسازی آن ها در اولویت نمی باشد.
4-1 شاخص ایمنی اولیه
ساختمان های بتنی متداول موجود، بر اساس ضوابط آیین نامه طراحی ساختمان های جدید در برابر زلزله تعیین می گردد. این شاخص D ، شامل مجموعه ای از شاخص ها و ضرائب مختلف بوده که از رابطه زیر بدست می آید:
D=1+3Db FCONFSE
در این رابطه
D شاخص ایمنی اولیه
Db شاخص ایمنی اولیه پایه
FCON ضریب پیکربندی ساختمان
FSE ضریب اثر ساختگاه
4-1-1 محدوده شاخص ايمني اوليه
اگر شاخص ايمنی اوليه ساختمان بيشتر از 3 باشد به معنای آسيب پذيری كم ساختمان در مقابل زلزله و همچنین عدم اولويت بهسازی لرزه ای می باشد. حال اگر شاخص ايمنی اوليه بين عدد 2 و 3 باشد در این صورت ساختمان آسیب پذیری متوسط در برابر زلزله دارد گرچه الزامی به ارزيابی تفصيلی و بهسازی لرزه ای در اين موارد نمی باشد اما انجام ارزیابی تفصیلی ، بهسازی، ترمیم و مقاوم سازی ساختمان اكيداً توصيه می شود.
شاخص ايمنی اوليه بين 1 و 2 به معنای آسيب پذيری زياد ساختمان در برابر زلزله بوده و انجام ارزيابی تفصيلی و بهسازی لرزه ای الزامی است.
4-1-2 برآورد شاخص ایمنی اولیه
برای برآورد شاخص ایمنی اولیه ساختمان براساس روابطه ی شاخص ایمنی پایه Dbو شاخص ایمنی اولیه اسمی Dnomکه در سطح پایین به آن پرداختیم تعیین می گردد.
- شاخص ایمنی پایه Db
عملکرد سازه ساختمان در زمان ساخت با در نظر گرفتن شکل پذیری، لرزه خیزی محل استقرار، کاربری و فرض طراحی و اجرای صحیح آن مطابق آیین نامه معتبر در زمان ساخت، می باشد.
شاخص ایمنی اولیه پایه مطابق رابطه زیر محاسبه می شود :
Db = DnomFAFIFR
در این رابطه :
Db شاخص ایمنی اولیه پایه
Dnom شاخص ایمنی اولیه اسمی
FA ضریب تصحیح شتاب مبنای طرح
FI ضریب تصحیح گروه بندی ساختمان بر حسب اهمیت
FR ضریب تصحیح رفتار ساختمان
- شاخص ایمنی اولیه اسمی Dnom
نسبت ضریب بازتاب بکاررفته * در مقدار متناظر آن
برای تعیین شاخص ایمنی اولیه اسمی می بایست مرجع خود را طبق آئین نامه ی استفاده شده در زمانِ
سالِ طراحی ساختمان بکار برد. سپس می بایست تعیین نوع زمین و زمان تناوب آن را بر اساس
جداول تعیین شده از استاندارد 2800 ایران مشخص گردد.
5- ارزیابی تفصیلی
پس از انجام پروسه ی ارزیابی اولیه بر اساس اطلاعات جمع آوری شده بر مبنای روابط ارائه شده ارزیابی تفصیلی صورت می گیرد تا نقاط ضعف سازه جهت انجام بهسازی برطرف شود.
6- ارائه ی طرح بهسازی
بر اساس نتایج حاصل از تحلیل آسیب پذیری با استفاده از راهکارهای در نظر گرفته شده از سمت مهندسین طرح نهایی ارائه می شود.
اجرای طرح بهسازی ممکن است شیوه های ویژه ای را شامل شود به همین دلیل می بایست در ارائه ی طرح جزئیات اجرایی عملیات بهسازی ذکر گردد همچنین با تعیین شیوه ی اجرایی مناسب می توان جدول زمان بندی اجرای طرح را ارائه نمود.
7- طیف طرح استاندارد
این طيف از حاصل ضرب مقدار شتابِ مبنای طرح (A)و طيف ضریبِ بازتاب (B) ساختمان حاصل می شود. برای به دست آوردن شتابِ مبنای طرح می توان از نقشه های معتبر پهنه بندی لرزه ای كه در آن ميزان بيشينه ی شتاب زمين برای دوره ی بازگشت 475 سال ( %10 احتمال وقوع در 50 سال) درج شده باشد، تعيين گردد .طيف ضريب بازتاب نيز بر اساس آخرين ويرايش استاندارد 2800 برای ميرايی 5% تعيين می شود.
بهسازی لرزه ای و نتیجه گیری
با توجه به خسارت های وارد شده به ساختمان در اثر زلزله طی سال های اخیر نشان می دهد برخی از ساختمان های ساخته شده در کشور از آسیب پذیری بالایی برخوردار هستند. بنابراین برای ارتقاع مقاومت ساختمان در اثر سوانحی چون زلزله نیاز به فرآیند بهسازی با توجه به ضوابط و آیین نامه های به روز شده در سطح بین المللی داریم که شرکت ابنیه سازان آدینه به صورت تخصصی با مهندسین مجرب خود این فرآیند را در ساختمان اعمال می نماید.
بدون دیدگاه