نقش چوب در طراحی نمای ساختمان و کاربردهای آن

نقش چوب در طراحی نمای ساختمان و کاربردهای آن

طراحی و اجرای نمای ساختمان یکی از مهم‌ترین عناصر هر آپارتمان، ویلا یا هر نوع بنا است. این امر به دلیل قرار گرفتن در معرض دید عموم قرار داشته و هر بیننده از اولین نگاه خود به نمای ساختمان، قضاوت خاصی درباره طراحی نما خواهد داشت. بنابراین، انتخاب مصالح و مواد مناسب برای طراحی نما، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

عناصر اصلی که در طراحی نما استفاده می‌شوند شامل سنگ نما، شیشه، آجر، مواد کامپوزیتی و پلیمری، سرامیک، فلز، بلوک های سیمانی و چوب هستند. در این مقاله که توسط مجموعه ابنیه سازان آدینه تهیه شده است، به بحث در مورد استفاده از چوب در طراحی نما می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا در ادامه به این موضوع پرداخته شود.

همانطور که می‌دانیم، چوب ابتدا از درختان در حال رشد برداشته می‌شود. سپس، این چـوب‌ها به شکل الوارهای چوبی برش داده می‌شوند و سپس در کارگاه‌ها یا کارخانه‌های فراوری چـوب به شکل‌های مورد نیاز برای استفاده در صنایع مختلف تبدیل می‌شوند.

استفاده از چوب در طراحی معماری به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود:

1. استفاده از چوب در طراحی داخلی، که به فضاهایی اشاره دارد که معمولاً در معرض عوامل طبیعی مثل باد، باران، آفتاب و غیره نیستند.
2. استفاده از چوب در طراحی نما و بخش‌های خارجی ساختمان که در تماس با پدیده‌های طبیعی و اقلیمی هستند.

استفاده از چوب در طراحی داخلی

در زمینه طراحی داخلی و برای اجرای اکسسوری‌های دکوراتیو، انواع چـوب‌های خام و فراوری شده استفاده می‌شود. این چــوب‌ها از ضایعات چوب گرفته تا چـوب‌هایی مانند کاج، گردو، راش، و حتی چـوب‌های فراوری شده مثل ترموود، شامل می‌شوند. این مواد در بخش‌های مختلفی از طراحی داخلی منزل استفاده می‌شوند، از جمله قاب‌های دیواری، پارتیشن‌های چوبی، لوورهای چـوبی عمودی و افقی، مجسمه‌های چـوبی، درب‌های چـوبی، ابزارهای چـوبی، پوشش‌های کف، قرنیزها و دیگر موارد مشابه.

حتی در مراحل اجرای دکوراسیون داخلی که پس از طراحی داخلی آغاز می‌شود، از چوب در ساخت مبلمان و وسایل منزل با توجه به سبک دکوراسیون، استفاده‌های زیادی صورت می‌گیرد.

یکی از مسائل مهم در استفاده از چوب در طراحی نما و معماری داخلی، عدم نیاز به چوب‌های فراوری و خشک شده به شیوه صنعتی است. در این روش، غیر از پوشش دیوار و کف، استفاده از چـوب در ساخت وسایل تزئینی به دلیل عدم تأثیر رطوبت بر آنها، نیازی به خشک‌کن‌های صنعتی ندارد. این موضوع باعث کاهش هزینه‌های مرتبط با استفاده از چـوب در طراحی داخلی منزل می‌شود.

کاربرد چوب در طراحی نمای ساختمان

استفاده از چوب در طراحی نما یا Facade Design بنا، کاملاً متفاوت است با نوع چوبی که در بخش‌های داخلی بنا به کار می‌رود. در کشور ما، استفاده از نمای کاملاً چـوبی به دلایل مختلف، از جمله هزینه‌ی بالا و عدم رواج ساختمان‌های بتنی یا فلزی، معمولی نیست. اما، در طراحی نماهای مدرن و گاهی در طراحی نماهای ترکیبی با سنگ و آجر، بخش‌هایی از آن نیز از چـوب استفاده می‌شود.

چوب‌های استفاده شده در نمای آپارتمان یا هر نوع بنا دیگر، به دلیل تماس با شرایط جوی مختلف در فصول مختلف، نیازمند فرآوری هستند. چـوب‌هایی که از کارخانه‌های تولید چـوب به صورت الوار برش می‌خورند، طبیعی‌ترین حالت خود را دارند که شامل مقداری رطوبت و صمغ است.

این رطوبت و صمغ، در طول زمان می‌تواند باعث تغییر شکل و کیفیت چوب شود و همچنین ممکن است حشرات و مواد آلی را جذب کند که باعث خرابی چـوب می‌شود. برای پیشگیری از این موارد، چـوب‌های مورد استفاده در نمای ساختمان قبل از اجرا، در کوره‌های خشک‌کن رطوبت و صمغ خود را از دست می‌دهند و به چوب خشک فرآوری شده یا ترموود تبدیل می‌شوند. این فرآوری باعث افزایش عمر مفید چـوب می‌شود و از پوسیدگی و آفت زدگی آن جلوگیری می‌کند.

رنگ‌آمیزی چوب در طراحی نما

تا به اینجا متوجه شدیم که برای بخش‌های خارجی بنا مانند طراحی نمای آپارتمان مسکونی یا هر نوع ساختمان دیگر، بهتر است از چــوب‌های ترموود که رطوبت خود را از دست داده‌اند استفاده کنیم. اما این تنها بخش پایانی داستان نیست. چـوب فراوری شده برای نمای ساختمان و یا ترموود نیز ممکن است به دلیل تماس با نور خورشید، برف، باران، باد و سایر عوامل طبیعی فرسایش پیدا کرده و عمر آن را کوتاه کند یا ظاهر ناخوشایندی به آن بدهد.

بنابراین، پس از استفاده از چـوب و ترموود در نمای ساختمان، برای محافظت از آن از رنگ‌های مخصوص چـوب استفاده می‌کنیم. این رنگ‌ها به دو صورت، رنگ‌های طبیعی پایه آب و رنگ‌های شیمیایی پایه روغن، تولید می‌شوند و هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند که در مطلبی جداگانه به آنها پرداخته خواهد شد.

رنگ‌دهی به چوب ترموود، حالتی آبگریز به چوب می‌دهد و از جذب آب توسط چـوب جلوگیری می‌کند. این روش باعث می‌شود که ـوب در برابر عوامل آب و رطوبت مقاوم‌تر باشد. همچنین، با رنگ‌آمیزی چـوب در نمای ساختمان، یکدستی مناسبی در بافت چـوب ایجاد می‌شود. این کار همراه با نظم و زیبایی بیشتر به نمای بیرونی ساختمان می‌افزاید. با این حال، بسته به شرایط جوی و جغرافیایی، رنگ چوب نما باید هر چند سال یکبار تجدید شود تا از کاهش عمر چـوب جلوگیری شود و زیبایی و مقاومت آن حفظ شود.

پیشنهاد مقاله ؛ نقاشی ساختمان و نکات مهم و کاربردی

استفاده از چوب پلاست در طراحی نما 

در علم معماری، در بخش‌هایی که به عنوان جز سازه اصلی بنا محسوب نمی‌شوند و بیشتر جنبه زیبایی دارند، جلوه و زیبایی بصری و همچنین عمر و کیفیت متریال مهم است، بیشتر از آنکه نوع متریال به کار رفته در ساختمان شما مهم باشد. به همین دلیل، بسیاری از سازندگان ساختمان برای افزایش سرعت کار، کاهش هزینه‌های اجرا، و همچنین افزایش عمر متریال، از مصالحی مشابه چـوب در طراحی نما استفاده می‌کنند.

این مصالح شناخته شده به نام‌های چـوب مصنوعی، چـوب پلاست، پلی چـوب، و پلاستوود هستند. آن‌ها ترکیبی از مواد پلیمری مانند خاک اره چـوب، گرانول‌ها و تکه‌های ریز چـوب، و مواد پلیمری مثل پلی پروپیلن و پلی اتیلن هستند. این مصالح، با اضافه کردن رنگ، به شکلی که به چـوب طبیعی شبیه می‌شوند، تولید می‌شوند.

بیشتر از هفتاد درصد از چـوب پلاست از چـوب طبیعی تشکیل شده و مابقی از افزودنی‌های پلیمری و رنگ تشکیل شده‌اند، که این امر به مشابهت حداکثری آن با چـوب کمک می‌کند. همچنین، به دلیل تولید چـوب پلاست در ابعاد و اندازه‌های مشابه با الوارهای چـوب، این شباهت بیش از پیش نیز مشهود است.

پیشنهاد مقاله ؛ مواد و مصالح ساختمانی

جمع بندی نهایی

در نهایت، می‌توان گفت که چـوب در طراحی نمای ساختمان نقش مهمی ایفا می‌کند. از چوب به عنوان یک ماده‌ی سازگار با محیط زیست و زیبا در طراحی نما استفاده می‌شود. از جمله کاربردهای آن می‌توان به استفاده از چـوب طبیعی یا چـوب پلاست در نمای ساختمان، استفاده از ترموود برای افزایش مقاومت در برابر عوامل جوی، استفاده از رنگ‌آمیزی مناسب برای حفظ و زیبایی نما، و استفاده از مصالح مشابه چـوب برای کاهش هزینه‌ها و افزایش عمر مفید اشاره کرد. این تنوع در کاربردهای چـوب در طراحی نما، امکان ایجاد نماهای متنوع و جذاب را فراهم می‌کند که همچنین باعث بهبود ارتباط بین ساختمان و محیط زیست و همچنین ایجاد فضاهای دوستانه و آرام برای ساکنان می‌شود.